Blog 3: Regenwater als kans

In een aantal blogposts vertelt Bart Janssen, landschapsarchitect bij de gemeente Ede, ons meer over de specifieke elementen van de gebiedsontwikkeling van dit unieke gebied, het World Food Center.

“Het World Food Center is het eerste project in Ede dat aangelegd wordt zonder hemelwaterriool en dat is heel spannend”, zegt Bart Janssen.

“We werken toekomstgericht en dat betekent dat we waar mogelijk niet voor technische oplossingen kiezen, maar voor biologische. Dat klinkt wat ingewikkeld, maar eigenlijk is onze traditie om regenwater af te voeren in rioolbuizen gewoon ‘verouderd’. Water is door klimaatverandering kostbaar geworden, en nodig voor groen, voor natuur en biodiversiteit.

Niet afvoeren, maar vasthouden
Het gaat er niet langer meer om het water zo snel mogelijk af te voeren, maar juist om het vasthouden, bergen en ter plekke gebruiken ervan. Doordat je geen riool aanlegt, heb je, én geen grondstoffen nodig voor de aanleg, en geen onderhoudskosten voor riolering, én heb je geen afval bij sloop of vervanging van het hemelwaterriool. Bovendien nemen de kansen voor natuurontwikkeling toe: bloemen, planten en insecten hebben water nodig. Dat stop je dus niet onder de grond in een buis, maar laat je via het groen de bodem in zakken

Geld besparen
In het gebied zit een hoogteverschil van 40 meter tussen het hoogste en het laagste punt. Het laagste punt is het intercity station Ede-Wageningen en dat is dus de laatste plek waar je wateroverlast wil hebben. Je moet dus een andere – maar even solide – oplossing bedenken voor het hemelwater.

Het goede nieuws is: je zit hier op zeer doorlatende, gele, zandgrond. Het is hier eerder een probleem om het water vast te houden dan om het snel af te voeren. Dus als het ons lukt om het water In het groen te laten lopen vanaf de weg, in plaats van een buis in, dan kun je met het geld wat je uitspaart andere leuke dingen doen.

Terras-opbouw
We hebben dit idee uitgewerkt voor het eerste bouwveld en een systeem bedacht waarbij we, in plaats van dat we een hellend plan maken waarbij al het water naar het station stroomt, we nu werken met een terras-opbouw. Er is flink aan gerekend met de meest extreme buien als norm. Buien die eens In de 250 jaar voorkomen. Daarmee hebben we het terrein gedimensioneerd en dan blijkt dat het gewoon kan, door het slim inrichten van die groene terreinen. Zo krijg je een ander straatprofiel met een extra argument om die groene ruimte zo groen en zo groot mogelijk te maken.”

Minder stenen, meer groen
“Maar de randvoorwaarde is dus wel dat je zo min mogelijk verharding toevoegt. Geen hele brede wegen, pleinen en parkeerplaatsen. Je begint met het reduceren van de hoeveelheid verharding zodat je zoveel mogelijk groen hebt. Dan heb je ook minder water dat op de verharding valt en weg moet en dan is je opgave dus ook minder groot. Het is circulair denken, niet alleen meer vertrouwen op verouderde technieken maar nadenken over hoe je de natuur en het natuurlijke systeem weer aan het werk zet. Een oplossing met zand en planten, zodat je dus geen producten hoeft te kopen die je aan het einde van de rit weer moet afvoeren en niet kunt hergebruiken.